عملکرد این پمپ‌ها بر پایه حرکت رفت و برگشتی پیستون درون سیلندر است. پیستون، نیروی محرکه خود را از یک شافت یا چرخ گردان دریافت کرده و با ایجاد اختلاف فشار در داخل سیلندر، فرایند مکش و دمش سیال را امکان‌پذیر می‌سازد. به همین دلیل، می‌توان این نوع پمپ را نوعی پمپ دوار و چرخشی نیز دانست.
پمپ‌های پیستونی قادرند فشارهایی در بازه‌ی 100 تا 1000 بار تولید کنند و بسته به نیاز، در مدل‌های تک‌فاز و سه‌فاز عرضه می‌شوند. یکی از ویژگی‌های بارز این پمپ‌ها، تماس مستقیم سیال با اجزای داخلی پمپ است. از همین رو، جنس بدنه و اجزای داخلی باید در برابر سیال و شرایط محیطی، مقاومت کافی داشته باشند.
جنس پمپ‌های پیستونی بسته به نوع کاربرد، متفاوت است. با این حال، رایج‌ترین متریال‌های مورد استفاده در ساخت این پمپ‌ها شامل موارد زیر است:
- استیل
- برنز
- برنج
- سرامیک
در اغلب موارد، بدنه این پمپ‌ها از برنج ساخته می‌شود، اما در برخی کاربردها از آلومینیوم نیز استفاده می‌گردد.
کاربرد پمپ پیستونی
پمپ‌های پیستونی به‌دلیل توانایی بالا در ایجاد فشار، دقت در پمپاژ و مقاومت در برابر شرایط سخت، در طیف وسیعی از صنایع و کاربردهای تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین موارد استفاده این نوع پمپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع نفت، گاز و پتروشیمی: برای انتقال سیالات پرفشار، تزریق مواد شیمیایی و انجام تست‌های هیدرواستاتیک
- صنعت خودروسازی: شامل شست‌وشوی قطعات و استفاده در خطوط مونتاژ و تست
- کارواش‌های صنعتی و خانگی: پمپاژ پرفشار آب در پمپ‌های کارواش
- دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن: تأمین فشار لازم برای فرآیند اسمز معکوس
- صنایع فولاد: زنگ‌زدایی، رسوب‌زدایی و چربی‌زدایی از قطعات فلزی
- سیستم‌های واترجت، هیدرو بلاست و هیدرو سندبلاست: جهت شست‌وشوی صنعتی، آماده‌سازی سطوح و حذف پوشش‌ها
- تست فشار لوله‌ها: در صنعت لوله‌سازی برای تست‌های هیدرواستاتیک
- صنایع سنگ و سرامیک: برش سنگ، شیشه، فلز، کاشی و سرامیک با استفاده از نازل‌های واترجت
- صنایع غذایی و دارویی: پمپاژ دقیق مواد غذایی، رنگ، یا مواد شیمیایی حساس
- صنایع کاغذ و خمیرکاغذ: جهت شست‌وشو و انتقال سیالات
- صنایع کشتی‌سازی و دریایی: رسوب‌زدایی بدنه، شست‌وشوی تجهیزات و خطوط لوله
- شست‌وشوی تجهیزات صنعتی: از جمله مبدل‌های حرارتی، مخازن و ماشین‌آلات سنگین
- سیستم‌های بازیافت و تصفیه: انتقال و تصفیه فاضلاب‌ها و سیالات بازیافتی
پمپ‌های پیستونی با توجه به تنوع در طراحی، توانایی فشار بالا، و انعطاف در نوع سیال، نقش کلیدی در افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های عملیاتی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند.
انواع پمپ پیستونی
یکی از عوامل کلیدی در دسته‌بندی پمپ‌های پیستونی صنعتی، تعداد سیلندرها و شکل پیستون‌ها است. بر اساس این ویژگی‌ها، می‌توان پمپ‌های پیستونی را در گروه‌های متنوعی قرار داد. مهم‌ترین انواع این پمپ‌ها عبارت‌اند از:
- پمپ پیستونی محوری: در این نوع پمپ، پیستون‌ها به صورت موازی با محور شفت حرکت می‌کنند. از این مدل بیشتر در کمپرسورهای تهویه خودرو و موتورهای هیدرولیک استفاده می‌شود.
- پمپ پیستونی بالابر (لیفت): این پمپ با استفاده از حرکت رفت و برگشتی پیستون، سیال را به سمت بالای سیلندر هدایت می‌کند. کنترل جریان نیز توسط سیستم داخلی پیستون انجام می‌شود و این فرایند به‌صورت مداوم تکرار می‌شود.
- پمپ پیستونی قدرتی (فورس): در این نوع پمپ، حرکت پیستون از بالا به پایین باعث ورود سیال به سیلندر و انتقال آن به خروجی می‌شود. این پمپ‌ها برای جابجایی سیالات با فشار بالا کاربرد دارند.
- پمپ پیستونی شعاعی: در این پمپ، پیستون‌ها به‌صورت شعاعی در اطراف محور مرکزی قرار دارند و با کمک نیروی گریز از مرکز حرکت می‌کنند. این نوع پمپ‌ها دارای راندمان بالا، صدای کم و مناسب برای انتقال سیالات با فشار بالا و دبی پایین هستند.
قیمت پمپ پیستونی
قیمت پمپ پیستونی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد و همین مسئله باعث شده تا بازه قیمتی این تجهیزات بسیار متنوع باشد. به‌طور کلی، پمپ‌های پیستونی در مقایسه با بسیاری از پمپ‌های صنعتی دیگر، قیمت بالاتری دارند؛ اما این اختلاف قیمت معمولاً به دلیل عملکرد پیشرفته‌تر و توان بالاتر آن‌ها توجیه‌پذیر است.
از مهم‌ترین عواملی که بر قیمت نهایی پمپ پیستونی تأثیر می‌گذارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع طراحی پمپ: پمپ‌های پیستونی به دو دسته کلی شعاعی و محوری تقسیم می‌شوند که هر یک مدل‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. تفاوت در طراحی و عملکرد این مدل‌ها باعث تفاوت قیمت میان آن‌ها می‌شود.
- ظرفیت و سرعت عملکرد: هرچه ظرفیت پمپ برای انتقال سیال بیشتر و سرعت عملکرد بالاتر باشد، کیفیت ساخت و در نتیجه قیمت آن نیز افزایش می‌یابد.
- جنس بدنه و متریال به‌کاررفته: استفاده از مواد مقاوم مانند استیل، برنز یا سرامیک، نقش مهمی در افزایش دوام و البته قیمت پمپ دارد.
- ابعاد و اندازه پمپ: پمپ‌های بزرگ‌تر و صنعتی‌تر معمولاً هزینه بالاتری نسبت به مدل‌های کوچک‌تر دارند.
علاوه بر مشخصات فنی، برند سازنده و خدمات پس از فروش نیز نقش مهمی در تعیین قیمت ایفا می‌کنند. برندهای معتبر معمولاً همراه با محصولات خود، پشتیبانی فنی، ضمانت‌نامه و خدمات متنوع‌تری ارائه می‌دهند که می‌تواند روی قیمت نهایی اثرگذار باشد.
آتورشاپ به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان معتبر تجهیزات صنعتی، مجموعه‌ای از پمپ‌های پیستونی با کیفیت را با قیمت‌های رقابتی ارائه می‌دهد. محصولات عرضه‌شده در این مجموعه علاوه بر کیفیت بالا، از خدمات پس از فروش مناسب نیز برخوردارند و انتخابی مطمئن برای صنایع مختلف به شمار می‌روند.