متعلقات پمپ آب

امروزه به دلیل کاهش فشار آب (به خصوص در ساختمان ها) برای افزایش و تقویت فشار آب، از پمپ استفاده می شود. برای اینکه پمپ آب عملکردی مناسب و بهتر داشته باشد نیاز به متعلقات پمپ آب (لوازم جانبی پمپ آب) جهت نصب و راه اندازی آن می باشد. این دسته تجهیزات و قطعات مختلفی را شامل می شود که با توجه به نوع پمپ می توانند متفاوت باشند. برای مثال جهت کاربرد های صنعتی، کاربرد های خانگی، استخراج معادن و ... از متعلقات متفاوتی استفاده می شود. بنابراین آشنایی با این ملزومات جهت افزایش راندمان پمپ ها ضروری است.

در ادامه به بررسی انواع متعلقات پمپ آب خواهیم پرداخت.

ست کنترل (کلید اتوماتیک دیجیتال) :

ست کنترل یکی از پر فروش ترین تجهیزات متعلقات پمپ آب می باشد که در بیشتر خانه هایی که دارای پمپ هستند به جای پنج راهی و منبع تحت فشار مورد استفاده قرار می گیرند.

طرز کار ست کنترل در سیستم آبرسانی:

مبنای کار ست کنترل این است که اگر فشار آب داخل لوله از حد مشخصی کمتر باشد، این سوییچ، برق پمپ را وصل می کند تا پمپ با تقویت فشار، آبرسانی را بهبود بخشد و تا زمانی که شیر باز باشد پمپ روشن می ­ماند. بعد از بسته شدن شیر و توقف جریان آب، جریان سنجی که در ست کنترل قرار دارد، فرمان قطع برق را می دهد.

بنابراین از دیگر وظایف ست کنترل، محافظت از پمپ جهت جلوگیری از خشک کار کردن آن و خسارت‌های دیگر که در اثر باز و بسته شدن شیرهای آب به پمپ و حتی لوله کشی ساختمان‌ها به طور معمول وارد می شود، است.

مزایای ست کنترل :

• فضای بسیار کمی را اشغال می کنند و برای محیط هایی که فضای محدودی دارند مناسب هستند.
• به راحتی قابل نصب هستند.
• در محیط هایی که رطوبت دارند (به خصوص در شمال کشور) مقاومت بالایی دارند.
•  فشار ثابت آب (هنگامی که شیر آب باز باشد فشار آب ثابت خواهد بود.)
• هزینه کمتر نسبت به مخزن تحت فشار

 معایب ست کنترل :

• در مکان هایی که فشار ورودی ندارند (مثل تانکر ها، استخرها، چاه ها) غیر قابل استفاده هستند.
• افزایش استهلاک پمپ (به دلیل روشن و خاموش شدن مکرر پمپ)
• در صورت خرابی معمولا قابل تعمیر نیستند.
• در ارتفاعات بالا کاربرد ندارند.

منبع تحت فشار :

از مهم ترین لوازم جانبی پمپ آب می توان به منبع تحت فشار اشاره کرد که با کنترل فشار در سیستم آبرسانی، استهلاک پمپ را کاهش داده و از کارکرد غیر ضروری آن جلوگیری می کند در نتیجه باعث آبرسانی هرچه بهتر و آسان تر می شود.

طرز کار منبع تحت فشار:

مبنای کار مخزن تحت فشار و کلید اتومات نگه داشتن فشار آب داخل لوله های ساختمان در یک دامنه مشخص است. با رسیدن به فشار ماکسیمم کلید اتومات پمپ را خاموش و در صورت رسیدن به فشار مینیمم پمپ را روشن می کند. متناسب با حجم مخزن تحت فشار مقداری آب داخل تیوپ منبع تحت فشار وجود دارد و فشار هوای بین تیوپ و دیواره فلزی مخزن هنگام باز کردن شیر، آب را داخل لوله ها جاری می سازد و این عمل تا زمانی ادامه پیدا می­کند که فشار به نقطه مینیمم برسد و کلید اتومات پمپ را روشن کند. قاعدتا هر چه منبع انبساط حجیم تر باشد، تعداد دفعات روشن و خاموش شدن پمپ نیز کمتر خواهد بود.

بنابراین در انتخاب سایز منبع انبساط باید دقت داشت، چرا که اگر منبع انبساط متناسب با قدرت پمپ و نوع کارکردی که انتظار می­رود داشته باشد، انتخاب نشود، دچار مشکل خواهد شد و سیستم آبرسانی را دچار مشکل می­ کند. منبع انبساط مناسب موجب می­ گردد که در زمان مصرف آب پمپ کمتر روشن و خاموش شود و همچنین مانع از ترک خوردگی احتمالی مخزن می­ شود.

مزایای منبع تحت فشار :

• افزایش طول عمر پمپ آب (این مهم به علت کاهش تعداد دفعات روشن و خاموش شدن پمپ حاصل می شود.)
• به دلیل کاهش خاموش و روشن شدن پمپ، سر و صدای کمتری ایجاد می شود.
• کاهش مصرف انرژی
• فشار آب داخل لوله ها در تمام طبقات یکسان خواهد بود.

پنج راهی :

پنج راهی از کاربردی ترین قطعات متعلقات پمپ آب در سیستم آبرسانی می باشد. این قطعه با داشتن 5 خروجی در مسیر پمپ آب و منبع تحت فشار، مانومتر یا کلید اتوماتیک نصب میگردد. سایز پنج راهی معمولا یک اینچ بوده و جنس آن از برنج می باشد و از نظر ظاهری به دو دسته پنج راهی پمپ آب پایه کوتاه و پنج راهی پایه بلند تقسیم بندی می شود.

پرشر سوئیچ :

پرشر سوئیچ دستگاهی است که جهت تنظیم فشار مخازن مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه دارای یک کنتاکت الکتریکی می باشد و طرز کار آن به این صورت است که زمانی که فشار به یک مقدار مشخص برسد کنتاکت فعال شده و سوئیچ را قطع می کند. پرشر سوئیچ ها با توجه به عملکردی که دارند دارای انواع مختلفی هستند و نقش مهمی در کنترل سیستم های تحت فشار ایفا می کنند، همچنین دارای مدل های مختلفی از جمله پرشر سوئیچ دیافراگمی، پرشر سوئیچ بردونی، پرشر سوئیچ پیستونی، پرشر سوئیچ کپسولی، پرشر سوئیچ بیلوزدار هستند.

مانومتر:

یکی دیگر از قطعات متعلقات پمپ آب که در ساختمان پمپ به کار می رود، مانومتر است. مانومتر دستگاهی است که فشار آب یا هوای مخزن را نشان می دهد. معمولأ در مانومتر از جیوه استفاده می شود و به دو شکل روغنی و خشک ارائه می‌گردد.

مکانیکال سیل:

از مهم ترین لوازم جانبی پمپ ها که جزء تجهیزات ایمنی پمپ به حساب می آید، مکانیکال سیل می باشد. استفاده از این قطعه در پمپ باعث می شود تا از نشتی گاز و مایعات در این سیستم جلوگیری شود. مکانیکال سیل ها دارای دو قطعه متحرک و ثابت هستند و بسته به نوع کاربردی که دارند به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. از مزایای مکانیکال سیل می توان به کاهش آلودگی محیط زیست، جلوگیری از نشت آلاینده ها و مواد گران قیمت و ... اشاره نمود.