محافظت از محیط‌زیست در مرحله اول ممکن است کار سختی به نظر برسد، اما رعایت اصول ساده‌ای می‌تواند به شما کمک کند تا کم‌ترین آسیب را به محیط اطرافتان وارد کنید. تنها چند تغیر کوچک در سبک زندگی شما می‌تواند به نجات زمین ختم شود و درعین‌حال زندگی سالم‌تری را برای شما و نسل‌های آینده رقم بزند. یک خانواده، گروهی از دوستان، افرادی که در یک مجموعه کار می‌کنند و حتی یک فرد به‌تنهایی می‌توانند تغییرات بزرگی را در بلندمدت به وجود آوردند. هرچه مردم نسبت به محیط‌زیست آگاه‌تر باشند، زمین سالم‌تر خواهد بود. در ادامه لیستی از نکاتی که شما با رعایت آن‌ها می‌توانید در حفظ محیط‌زیست مشارکت کنید ارائه شده است:
درخت‌کاری
اگر امکانات و فضای مناسبی در اختیار دارید، در ملک خود چند درخت بکارید. برای کاشت گیاهان، به دنبال گونه‌ای باشید که بومی منطقه شما باشد و بتوانید شرایط رشد آن‌ها را فراهم کنید. همان‌طور که بر کسی پوشیده نیست، درختان و اگر کلی‌تر نگاه کنیم، گیاهان برای محیط‌زیست بسیار مفید بوده و بر کاهش آلودگی هوا، تولید اکسیژن، جلوگیری از فرسایش خاک، تغییرات آب‌وهوایی و گرمایش جهانی تأثیر مثبت می‌گذارند.
- اگر حیاط اختصاصی ندارید، می‌توانید از سازمان‌ها و کمپین‌هایی که هدفشان حفاظت از محیط‌زیست و کاشت درخت و گسترش فضای سبز است، حمایت کنید.
صرفه‌جویی در مصرف سوخت
برای ماشین‌ها و در کل حمل‌ونقل بنزینی جایگزینی پیدا کنید که کمتر بنزین مصرف کنند و یا اصلا بنزین مصرف نکنند. در صورت امکان پیاده‌روی کنید و یا از دوچرخه برای رفت‌وآمد استفاده کنید. چرا که این دو روش هیچ‌گونه پیامد و آلودگی محیطی ندارند. اگر مسافت مد نظرتان طولانی است، از حمل‌ونقل عمومی جهت مصرف سوخت کمتر استفاده کنید. به‌ویژه می‌توانید قطارهای شهری که با برق کار می‌کنند را در برنامه رفت‌وآمد روزانه خود قرار دهید. جدای از بحث مصرف سوخت، استفاده از ناوگان عمومی، در سفرهای جاده‌ای و یا شهری، موجب سبک‌تر شدن بار ترافیکی می‌شود.
کمک داوطلبانه در کمپین‌های پاک‌سازی محیط‌زیست
انجام کارهای داوطلبانه برای جمع‌آوری آلودگی‌های محیط زیستی تأثیر مثبت و مستقیمی بر محیط اطراف شما می‌گذارد. البته علاوه بر جمع‌آوری زباله، این نوع فعالیت‌ها می‌تواند شامل کاشت درخت، ایجاد باغ‌ها، فضای سبز و پارک‌های محلی باشد. همچنین می‌تواند در راستای زباله روبی آب رودخانه یا تمیزکردن بستر رودخانه از لجن‌های مضر صورت بگیرد؛ بنابراین شما می‌توانید در انجام کاری داوطلبی شوید که با علایقتان متناسب باشد.
اگر در کاری داوطلب می‌شود، تکرار آن را در نظر بگیرد و مشارکت در فعالیت‌های محیط زیستی را به روتین زندگی خود اضافه کنید و برای گسترش این نوع از فعالیت و انجام در ابعاد گسترده‌تر، می‌توانید در گروه‌های مختلف همراه با دوستان و خانواده‌تان داوطلب شوید و نزدیکان خود را نیز در تصمیمی که گرفته‌اید سهیم کنید. 
بازیافت صحیح
زباله‌هایی مانند لباس، شیشه، فلز، پلاستیک و کاغذ را به‌صورت مجزا بازیافت کنید.
قوانین و مقررات منطقه‌ای را بررسی کنید و مطمئن شوید که پس از تحویل زباله‌ها به مأموران شهرداری، زباله‌ها مجزا بازیافت می‌شوند. در غیر این صورت، با مراکز بازیافت تخصصی و یا خصوصی همکاری کنید و زباله‌های تفکیک شده را به آن‌ها تحویل دهید «مانند مراکز بازیافت شیشه و یا بازیافت قطعات الکترونیکی»
مهم است با بررسی دقیق بدانید که از زباله‌های شما کدام بخش قابل‌تفکیک و بازیافت است. همچنین باید توجه ویژه‌ای به زباله‌های پزشکی و داروها داشته باشید و با رعایت تمام پروتکل‌های لازمه آن‌ها را دور بیندازید.
بازیابی مواد
با خلاقیت، برخی از اقلامی که می‌خواهید دور بریزید را تغییر دهید و از آن‌ها دوباره استفاده کنید. کارهایی از قبیل تغییر رنگ و مدل یک لباس، استفاده از بلوک‌های سیمانی بجای گلدان، استفاده از کارتن‌های خالی کفش برای طبقه‌بندی ابزار در انباری، بکار بردن تکه‌های شکسته کوزه و یا گلدان‌های گلی و سفالی در ساخت آویز و لذت‌بردن از صدای برخورد باد با آن‌ها و برخورد با خودشان، استفاده از بطری‌های شیشه‌ای در ساخت گلدان‌های رنگی و فانوس و... می‌تواند به شما در بازیابی وسایلتان و تولید زباله کمتر کمک کند.
در نهایت، اگر اقلام دورریختنی برای شما دیگر کاربردی ندارند، آن بخشی که کیفیت مطلوبی دارد را اهدا کنید. احتمالاً کسی هست که به آن نیاز پیدا کند.
تبدیل ضایعات غذا و زباله‌های حیاط به کمپوست
فرایند تبدیل زباله به کمپوست، نه‌تنها از دور ریخته‌شدن و هدررفتن زباله‌ها جلوگیری می‌کند، بلکه موجب غنی‌شدن خاک می‌شود.
برای انجام این کار می‌توانید در حیاط و محیط باز یک فضا برای ایجاد توده کمپوست در نظر بگیرید و یا اگر خانه شما آپارتمانی است، می‌توانید از یک سطل مجزا برای تولید کمپوست استفاده کنید و از آن برای رشد گل‌وگیاه در داخل خانه بهره ببرید.
ضایعات غذا، سبزی‌ها و میوه‌ها از قبیل پوست تخم‌مرغ، تفاله قهوه، پوست آجیل و چای کیسه‌ای، کاغذهای باطله، مو، خز، خاکستر، برگ و ساقه خشک گیاهان، بریده‌های چمن، خرده‌های چوب و... می‌توانند موادی باشند که شما برای تهیه کمپوست از آن‌ها استفاده می‌کنید. در ابتدا باید این مواد را در جایی به‌دوراز رطوبت نگهداری کنید و بگذارید به شکل طبیعی پوسیده شوند. پس از پوسیدگی، آن‌ها را به‌خوبی مخلوط کنید و برای تقویت خاک از آن‌ها بهره ببرید.
اگر قصد استفاده از کمپوست را ندارید، قبل از تولید آن می‌توانید بررسی کنید که آیا سازمانی یا فردی خواهان کمپوست تولیدی شما وجود دارد یا خیر.
مصرف هوشمندانه
اگر کمتر و هوشمندانه مصرف کنید، کمتر خرید خواهید کرد و این یعنی زباله کمتری تولید می‌کنید.
بنابراین، قبل از انجام هر خریدی از خود بپرسید که آیا واقعاً به آن کالا نیاز دارید؟ همچنین پاسخ به این سؤال که "خرید غیرضروری شما می‌تواند چه تأثیری بر محیط‌زیست بگذارد"، می‌تواند به بهینه‌کردن خرید شما کمک کند.
- از خرید محصولاتی که بسته‌بندی اضافی دارند خودداری کنید.
- هنگام خرید یک کالا به دنبال کیفیت و دوام آن باشید و محصولاتی را انتخاب کنید که مدت‌زمان بیشتری برای شما کارایی خواهند داشت.
- اگر کالا و تجهیزی را برای استفاده گاه‌به‌گاه و موردی نیاز دارید، آن را قرض بگیرید و یا اجاره کنید.
خرید اجناس دست‌دوم
با خرید برخی از لوازم دست‌دوم، مانند وسایل دکوری چوبی، لوازم آشپزخانه آنتیک و قدیمی، میز و صندلی، فرش‌های قدیمی، اسباب‌بازی و... به کاهش چرخه تولید زباله کمک می‌کنید.
این فلسفه برای خرید اقلام بزرگ‌تر مانند اتومبیل صدق می‌کند. خرید ماشین دسته دوم مناسب که ازرده‌خارج نشده باشد و به محیط‌زیست آسیب نزند، می‌تواند تأثیر بسزایی بر بودجه شما نیز بگذارد.
همچنین می‌توانید به این مسئله عمیق‌تر و وسیع‌تر نگاه کنید و زمان تهیه یک‌خانه، در عوض ساخت خانه‌ای جدید، خرید یک ساختمان قدیمی‌تر و بازسازی آن مطابق با میلتان را در نظر بگیرید.
حذف پلاستیک
تجهیزات پلاستیکی اغلب موجب آلودگی محیط‌زیست و آسیب رسیدن به آن می‌شوند.
برای جلوگیری از آلودگی محیط زیستی، از کیسه‌های پارچه در هنگام خرید استفاده کنید. لیوان‌ها و ظروف یکبار مصرف را از زندگی روزمره خود حذف کنید.
یک بطری آب همیشه همراه خود داشته باشید و از خرید بطری‌های پلاستیکی خودداری کنید.
اگر به باتری نیاز دارید؛ از دستگاه‌های شارژ مجدد باتری استفاده کنید.
ممکن است تمام موارد گفته شده در پایان روز کمی وقت شما را هنگام پاک‌سازی و... بیش‌تر بگیرد، اما آسیب کمتری به محیط وارد می‌شود و علاوه‌برآن در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کنید.
کاهش مصرف کاغذ
تولید کاغذ، علاوه بر آسیب مستقیمی که به‌واسطه تهیه مواد اولیه به محیط‌زیست می‌زند، در فرایند تولید، موجب آزادسازی گازهای گلخانه‌ای می‌شود.
پیشنهاد می‌شود از کاغذهای بازیافتی 80 الی 100 درصد مصرفتان را تأمین کنید و تنها به میزان نیازتان خرید کنید و علاوه بر کاغذ، میزان استفاده از دستمال‌کاغذی و ظروف کاغذی را تا حد ممکن کاهش دهید. حتی‌الامکان از انتقال اطلاعات به‌وسیله کاغذ خودداری کنید و قبل از چاپ، در نظر بگیرید که آیا ایمیل‌کردن یک سند یا ایجاد یک فایل دیجیتال می‌تواند همان کار را برای شما انجام دهد.
خرید از بازارچه‌های محلی
با خرید روزانه از بازارچه‌های محلی و نزدیک محل سکونتتان، علاوه بر تهیه مواد تازه و ارگانیک که به‌سلامت جسمی شما کمک خواهد کرد، سوخت و وقت کمتری نسبت به طی‌کردن مسافت‌های طولانی تا بازارها و مارکت‌های بزرگ صرف خواهید کرد.
درصورتی‌که هیچ بازارچه محلی در اطراف شما وجود ندارد، برای انجام خریدهای خانه برنامه‌ریزی کنید، همه چیز را یادداشت کنید که با یکبار مراجعه در ماه به بازارهای بزرگ، تمام مایحتاج خود را تهیه کنید.
خرید از بازارچه‌های محلی، جدای از مزایای ذکر شده در بالا، اکثر مواقع، به دلیل نداشتن بسته‌بندی‌های چندلایه، به طور غیرمستقیم به کاهش مصرف پلاستیک و کاغذ کمک می‌کند.
صرفه‌جویی در مصرف آب
کاهش مصرف آب باعث صرفه‌جویی در انرژی و کمک به اکوسیستم می‌شود. دوش کوتاه 5 دقیقه‌ای بگیرید، در حین مسواک‌زدن شیر آب را ببندید و فقط زمانی ماشین ظرف‌شویی و لباسشویی را روشن کنید که بتوانید آن‌ها را کاملاً پر کنید. به‌علاوه، سعی کنید آب باران را جمع‌آوری کنید و از آن برای آبیاری گیاهان خود استفاده کنید.
- در هنگام خرید لوازمی مانند ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی، میزان مصرف آب را حتماً در نظر بگیرید.
- شیرهای آب و لوله‌ها را مرتب بررسی کنید و از اینکه نشتی ندارند مطمئن شوید.
- از سری‌های دوش و شیرهایی با پخش مناسب آب استفاده کنید که نیاز به مصرف زیاد آب برای پوشش مساحت موردنظرتان جهت شست‌وشو نداشته باشید.
- اگر استخر روباز دارید، از روکش استخر استفاده کنید. این کار از تبخیر آب و آلوده‌شدن آن جلوگیری می‌کند و شما می‌توانید مدت‌زمان بیشتری از آب داخل استخر استفاده کنید.
کاهش استفاده از مواد شیمیایی
برخی از مواد شیمیایی اثرات مضر و درازمدت بر محیط‌زیست دارند؛ بنابراین از کودهای طبیعی برای باغچه، باغ و... استفاده کنید، به‌منظور شست‌وشو، از موادی که درصد الکل و اسانس کمتری دارند و ترکیبات شیمایی آن‌ها آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد می‌کند، بهره ببرید. محصولات زیبایی و بهداشتی کاملاً طبیعی را انتخاب کنید. هرچه مواد شیمیایی کمتری به‌صورت روزانه استفاده کنید، محیط‌زیست سالم‌تری خواهید داشت. به‌علاوه، استفاده از محصولات طبیعی و بدون مواد شیمیایی، تأثیر مثبتی بر سلامتی شما می‌گذارد.
در هنگام دورریختن مواردی مانند لامپ‌های فلورسنت، محصولات و مواد شوینده، داروها، آفت‌کش‌ها، مایعاتی که به هر دلیل درون خودرو و موتور آن به کار می‌روند، رنگ‌های شیمیایی و... مطمئن بشوید به‌درستی دور ریخته شده‌اند، از محکم‌بودن در بگ حاوی آن‌ها و یا پلاستیک مطمئن شوید که به محیط اطراف نشت پیدا نکنند. همچنین به این موردتوجه کنید که مواد شیمیایی مضر هرگز نباید در محل دفن زباله، فاضلاب بهداشتی یا آب‌های زهکشی شده و... انباشته شوند.
صرفه‌جویی در مصرف برق
صرفه‌جویی در مصرف برق تأثیر بسیار چشمگیری بر کاهش آلودگی آب‌وهوا دارد. خاموش‌کردن چراغ‌ها و وسایل برقی زمانی که از آن‌ها استفاده نمی‌کنید، استفاده از لامپ‌های LED کم‌مصرف و بادوام و ... می‌تواند انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از مصرف برق را کاهش دهد.
- هنگام خرید لوازم جدید، محصولات دارای گواهی انرژی و کم‌مصرف را انتخاب کنید.
- لباس‌های خود را بجای استفاده از خشک‌کن، بر روی‌بند رخت و با هوا خشک کنید.
- از عایق‌بندی درب‌ها و پنجره‌های محل کار و محل سکونتتان اطمینان حاصل کنید، چرا که در کاهش مصرف انرژی بسیار تأثیرگذار است.
- و...
کمک مالی به سازمان‌های محیط زیستی
بالاتر به این مسئله اشاره کردیم که می‌توانید به‌صورت داوطلبانه به انجام کارهای محیط زیستی از قبیل جمع‌آوری زباله و کاشت درختان بپردازید. اما اگر فرصت انجام این‌گونه کارها را ندارید و یا علاقه‌مند به عضویت در این گروه‌ها و قرارگرفتن در میان فعالان محیط‌زیست نیستید، می‌توانید به یک خیریه و یا سازمان با اهداف محیط زیستی کمک مالی کرده و سایر دوستان و نزدیکان خود را نیز به انجام این امر تشویق کنید.
تشویق دیگران برای کمک به سازمان‌های محیط زیستی
آموزش و تشویق دررابطه‌با انجام کارهای محیط زیستی، به افراد بیشتری اجازه می‌دهد تا به حفظ محیط پیرامون و زمین سبز کمک کنند تا آن‌ها نیز در ایجاد یک نگرش مثبت و فعال همگانی دررابطه‌با محیط‌زیست کوشا باشند.
دیدگاه خود را بنویسید