12 قدم برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار
قطعاً هیچ کسب‌وکاری مشابه دیگری نیست؛ اما بیشتر استارت‌آپ‌های موفق که شایستگی رشد و گسترش را داشته‌اند، بر اساس ارزش‌های یکسانی شروع به کارکرده‌اند. اگر بر این اصول تسلط پیدا کنیم، قدم‌گذاشتن به این مسیر ساده‌تر خواهد بود.
قبل از شروع این راه لازم است که ذهنیت درستی داشته باشید.
ما اغلب در مورد موفقیت یک برند و صرفاً موفقیت آن یا در حقیقت "تیترهای فریبنده، موفقیت یک‌شبه" می‌شنویم و هیچ‌کس از سال‌ها رویا پردازی، ساختن، برنامه‌ریزی، شکست‌ها و… پشت این موفقیت‌های یک‌شبه صحبت نمی‌کند. به همین دلیل، باید در تمام مسیر به یاد داشته باشید که بر روی سفر تجاری خود تمرکز کنید و موفقیت خود را با دیگران نسنجید.
سازگاری کلید موفقیت
کسانی که اقدام به راه‌اندازی کسب‌وکار خود می‌کنند، در ابتدای راه بسیار پر انگیزه و امیدوار هستند، اما پس از مواجهه با سختی‌های متعدد راه، ناامید می‌شوند. به همین دلیل داشتن یک برنامه منظم و پیروی از مراحلی که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم، در زمان ازبین‌رفتن انگیزه، به شما قدرت کافی جهت ادامه‌دادن مسیرتان را می‌دهد.
به‌آرامی قدم بردارید
برخی از صاحبان مشاغل، بدون داشتن نگاه وسیع نسبت به شرایط پیشرو، با سر به سمت هدف خود شیرجه می‌زنند و مشکلات را نه به‌صورت اصولی، بلکه به‌صورت موقت رفع‌ورجوع می‌کنند. این افراد، پس از کنار رفتن پرده ناپایدار موفقیتشان، توانایی تحلیل درست موقعیتی که در آن قرار دارند را از دست می‌دهند و این مرحله برایشان پایان کار است؛ بنابراین، بهترین راه برای دستیابی به هر هدف تجاری یا شخصی، نوشتن تمام مراحل ممکن برای رسیدن به هدف است. آن مراحل باید بر حسب جایگاه و شرایط شما اولویت‌بندی شوند. برخی از مراحل ممکن است چند دقیقه طول بکشند و این در حالی است که برخی دیگر، زمان زیادی می‌برند. نکته مهم این است که متوقف نشوید و همیشه قدم بعدی را به‌آرامی بردارید.
گام‌های اصلی برای شروع یک کسب‌وکار:
1. تعیین نوع کسب‌وکار
هرچند که اغلب توصیه می‌شود از چیزی که دوست دارید کسب در آمد کنید، اما اگر صرفاً براین‌اساس پیش بروید، دو عنصر مهم دیگر را از دست خواهید داد. علاوه بر درنظرگرفتن علاقه‌مندی، راهی که برای کسب درآمد انتخاب می‌کنید، باید سودآور باشد و شما باید در زمینه‌ای که مد نظرتان است مهارت داشته باشید. به‌عنوان‌مثال شما ممکن است عاشق موسیقی باشید، اما خواننده و یا ترانه‌سرای خوبی نباشید.
همچنین باید قابلیت اجرایی کسب‌وکارتان را بررسی کنید.
اگر ایده مطمئنی از آنچه کسب‌وکار شما در برخواهد گرفت ندارید، به سؤالات زیر پاسخ دهید:
- از انجام چه کاری لذت می‌برید؟
- انجام چه کاری برای شما خوشایند نیست؟
- آیا می‌توانید به راه‌حلی فکر کنید که انجام کاری که دوستش دارید را ساده کند؟
- در انجام چه کاری خوب هستید و مهارت دارید؟
- دیگران در چه مواردی برای مشاوره گرفتن به شما مراجعه می‌کنند؟
- اگر به شما ده دقیقه فرصت داده شود که یک سخنرانی پنج‌دقیقه‌ای در مورد هر موضوعی داشته باشید، آن چه خواهد بود؟
- کاری که همیشه می‌خواستید انجام دهید، اما برای آن منابع کافی (علمی، مالی، انسانی و…) نداشته‌اید چیست؟
به این موضوع توجه کنید که ایده کسب‌وکار شما حتماً نباید شامل یک محصول جدید و یا ایده‌ای کاملاً نو باشد، بازار کنونی کسب‌وکار همیشه نیازمند جرقه‌ای برای تغییروتحول است.
همچنین پیشنهاد ما به شما است که قبل از راه‌اندازی یک کسب‌وکار، نکات زیر را به‌خوبی بررسی کنید:
- چه نوع بودجه‌ای دارید؟
- چقدر زمان برای سرمایه‌گذاری در کسب‌وکار خود دارید؟
- ترجیح می‌دهید در خانه کار کنید یا در دفتر یا کارگاه؟
- خدماتی که ارائه می‌کنید به چه صورت خواهند بود؟ (کالای فیزیکی، پکیج و دوره‌های آموزشی و…)
- چه نوع حمایتی برای راه‌اندازی کسب‌وکار خود دارید؟
- آیا با شخص دیگری شریک هستید؟
- آیا مدل فرانچایز برای شما منطقی‌تر است؟
- سرعت رشد و گسترش کسب‌وکار خود را چقدر ارزیابی می‌کنید؟
- و…
2. شناخت بازار هدف و رقبا
بازار هدف کسب‌وکار شما شامل مشتریان بالقوه، کسانی که در آینده به خدمات شما نیاز پیدا می‌کنند و افرادی است که شما در آن‌ها نیاز به خدمات و محصولاتتان را ایجاد می‌کنید و با گسترش کسب‌وکارتان این حس را به آن‌ها القا خواهید کرد که باید به شما مراجعه کنند.
در ابتدای کار، تمرکز شما باید بر روی مخاطبین بالقوه باشد و نکته قابل‌توجه در بررسی مخاطبین این است که افرادی که می‌گویند از شما خرید می‌کنند و افرادی که واقعاً خرید می‌کنند متفاوت هستند.
- چرا شناخت رقبا؟
هنگام دریافت وام، جذب سرمایه‌گذار، معرفی محصول و مجموعه به مشتری و نهایتاً در دست‌گرفتن بازار، شما نیاز به دلایلی دارید که خدماتتان را از رقبا و خدمات مشابه دیگر، متمایز کند. لازمه این تمایز و نوآوری، تجزیه‌وتحلیل بازار و آنالیز رقبا است.
3. ایجاد طرح کسب‌وکار
طرح کسب‌وکار، مانند یک نقشه راه برای کارآفرینان عمل می‌کند و علاوه‌برآن، درک مسیری را که یک کسب‌وکار نوپا طی خواهد کرد، برای جذب سرمایه گذران بالقوه و همکاری با مؤسسات مالی ساده‌تر می‌کند. حتی اگر خودتان قصد تأمین مالی کسب‌وکارتان را دارید، این طرح می‌تواند به شما کمک کند تا ایده خود را بسط دهید و مشکلات احتمالی را شناسایی کنید.
هنگام نوشتن یک طرح تجاری جامع، بخش‌های زیر را در نظر بگیرید:
- خلاصه اجرایی
- کاربرد کسب‌وکار
- تجزیه‌وتحلیل بازار هدف و رقبا
- سازمان و ساختار
- اهداف
- محصولات یا خدمات
- خلاصه تاریخچه کسب‌وکار
- طرح بازاریابی
- برنامه مالی
بدون تأمین مالی و سرمایه‌گذاری، و صرف داشتن ایده، موتور کسب‌وکار به جلو حرکت نمی‌کند. یک بودجه پیشنهادی به همراه صورت‌های مالی پیش‌بینی‌شده، مانند صورت درآمد، ترازنامه و صورت جریان‌های نقدی باید در برنامه مالی لحاظ شود. معمولاً صورت مالی پنج‌ساله قابل‌قبول است.
توجه کنید که اگر به دنبال تأمین مالی خارجی و جذب سرمایه‌گذار هستید، این بخشی است که باید به آن اهمیت دهید.
- استراتژی خروجی
این بخش به‌وضوح شرح می‌دهد که پس از انحلال کسب‌وکارتان، تغییر مواضع، بازنشستگی شما و… شما چه تصمیمی دررابطه‌با عملکرد و آینده کسب‌وکارتان دارید. برخی از استراتژی‌های خروجی عبارت‌اند از:
- فروش کسب‌وکار به فردی دیگر
- واگذاری کسب‌وکار به اعضای خانواده
- انحلال دارایی‌های تجاری
- منحل‌کردن شرکت و کسب‌وکار
- و…
- طرح کسب‌وکار مقیاس‌پذیر
پس از تکمیل مراحل بالا، با درنظرگرفتن رشد کسب‌وکارتان، باید بتوانید برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته را به نحوی بسط بدهید که با افزایش مخاطبین، مراجعین و یا مشتریان، افزایش تقاضا بدون متحمل شدن هزینه‌های اضافی پاسخ داده شود.
برخی از مدل‌های تجاری مقیاس‌پذیر رایج عبارت‌اند از:
- کسب‌وکارهای مبتنی بر شراکت
- فروش محصولات دیجیتال
- کسب‌وکارهای فرانچایز
- کسب‌وکارهای مبتنی بر بازاریابی شبکه‌ای
- و….
- برنامه‌ریزی مالیاتی
4. انتخاب ساختار کسب‌وکار
هنگام برنامه‌ریزی برای ساختار کسب‌وکار، مهم است که در نظر بگیرید که هر ساختار چگونه بر میزان سرمایه‌ای که نیاز دارید، تعداد پرسنلی که باید استخدام کنید، فضایی که باید در نظر بگیرید تأثیر می‌گذارد و همچنین باید بررسی کنید که ساختار مد نظرتان، بر اساس قوانین مالیاتی، دارایی‌های شخصی شما را ممکن است به خطر بیندازد یا خیر.
5. ثبت رسمی کسب‌وکار و گرفتن مجوزها
پس از انتخاب ساختار کسب‌وکار، نیاز است به چندین موضوع حقوقی رسیدگی شود، از جمله آن‌ها:
- انتخاب اسم
انتخاب یک اسم برای کسب‌وکارتان باید هوشمندانه صورت بگیرد، یک نام مناسب، با حوزه فعالیت شما مرتبط است، به‌خوبی در ذهن مخاطبین و مراجعین شما می‌ماند و خیلی سخت، دشوار و طولانی نیست.
- نام تجاری
اگر تصمیم دارید از نامی به‌غیراز نام رسمی و اصلی کسب‌وکارتان استفاده کنید و یا بخشی از اسم اصلی را به‌صورت خلاصه در اسناد شرکت بکار ببرید، ممکن است به ثبت آن تحت عنوان "نام تجاری" نیاز پیدا کنید.
- اخذ مجوزهای لازم
6. رسیدگی به امور مالی
- یک حساب بانکی تجاری باز کنید
- استخدام حسابدار
- تعیین نقطه سربه‌سر
زمان احتمالی برگشت هزینه‌های اولیه و رسیدن به سوددهی مطلوب را نقطه سربه‌سر می‌گویند.
7. تأمین سرمایه
راه‌های مختلفی برای تأمین مالی کسب‌وکارتان پیش پای شما است که باتوجه‌به زمانی که برای جذب سرمایه در اختیار دارید، ساختار و طرح کسب‌وکار، میزان بودجه مورد نیازتان برای شروع کار و برنامه‌ریزی مالی که ارائه می‌کنید، به دودسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند.
- سرمایه‌گذاری داخلی:
- پس‌انداز شخصی
- سرمایه در گردش فرد
- جذب سرمایه از خانواده درجه یک
- و…
- سرمایه‌گذاری خارجی:
- دریافت وام از بانک
- دریافت کمک از مؤسسات مالی و خیریه
- دریافت وام از مراکز علمی (در صورت ثبت کسب‌وکار تحت عنوان یک شرکت دانش‌بنیان)
- جذب سرمایه‌گذار
- تأمین مالی جمعی (شراکت)
- و…
8. تعیین نوع بیمه مناسب با ساختار کسب‌وکار
حتی اگر ساختار مدنظر شما برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار تجارت خانگی باشد و یا هیچ کارمندی نداشته باشید، باید از بیمه متناسب با طرح مدنظرتان استفاده کنید. نوع بیمه‌ای که به آن نیاز دارید، وابسته به طرح کسب‌وکار، خطرات احتمالی که با آن روبه‌رو هستید، میزان سرمایه‌گذاری، تجهیزات موردنیاز برای شروع کار و… می‌تواند متفاوت باشد.
نکاتی که باید در رابطه رعایت کنید:
- بررسی شرکت‌های بیمه
- همکاری با یک نمایندگی ثابت
- شناخت صحیح انواع بیمه
و مواردی ازاین‌قبیل است.
9. انتخاب ابزار و تجهیزات مناسب
ابزار و تجهیزات مناسب به آسان‌تر کردن کارها و روان‌تر کردن پیشرفت کسب‌وکار کمک می‌کند. همچنین تأثیر مستقیمی بر صرفه‌جویی در زمان، خودکارسازی وظایف و تصمیم‌گیری بهتر دارند.
10. بازاریابی
اغلب افرادی که یک کسب‌وکار تازه را راه‌اندازی می‌کنند، تمام سرمایه اولیه را صرف تولید محصول و ارائه خدمات مد نظرشان می‌کنند و بودجه‌ای برای بازاریابی لحاظ نمی‌کنند؛ بنابراین در تعیین برنامه مالی، باید تبلیغات را حتماً در نظر بگیرید، چرا که در نبود بازاریابی صحیح و اصولی، محصول و خدمات شما هرچند تخصصی و نو، دیده نمی‌شود.
- یک وب‌سایت ایجاد کنید
- از اهمیت سوشال‌مدیا غافل نشوید
- محتوای مرتبط ایجاد کنید
دقت کنید که همیشه کیفیت، اولویت است؛ بنابراین، لازم نیست در تمامی پلتفرم‌ها و رسانه‌های جمعی فعالیت کنید. بلکه اگر تمرکزتان را بر روی فعالیت مدون و باکیفیت در یک پلتفرم مشخص بگذارید. بازخورد بیشتر و بهتری خواهید گرفت.
11. استخدام پرسنل
برای شروع کار ممکن است نیاز باشد که شما بخشی از طرح کسب‌وکارتان را به شخص دیگری محول کنید و تیمی از افراد را گرد هم بیاورید که به شما در انجام امور روزانه کمک کنند. این تیم می‌تواند شامل افرادی باشد که استخدام می‌کنید و یا به‌صورت پیمانکاری و پاره‌وقت با شما همکاری می‌کنند.
برای استخدام پرسنل می‌توانید از راهکارهای زیر پیروی کنید:
- آگهی دادن به مراجع معتبر و وب‌سایت‌های کاریابی
- استفاده از بنرهای تبلیغاتی و آگهی‌های استخدامی چاپی (باتوجه‌به دیجیتالی‌شدن روند کاریابی، این مورد چندان توصیه نمی‌شود)
- رسانه‌های اجتماعی و سوشال‌مدیا
12. قراردادن ریسک‌پذیری و بلندپروازی در دستور کار
در هنگام راه‌اندازی یک کسب‌وکار جدید، امیدواری و حفظ انگیزه برای ادامه راه از مهم‌ترین اصول جهت برداشتن گام‌های بلندتر است. دیدن افق‌های پیشرو، برنامه‌ریزی برای گسترش کسب‌وکار، بالابردن تنوع محصولات و خدمات، توسعه‌دادن پایگاه مشتریان و درعین‌حال مدیریت ریسک حساب شده و ایمن، همیشه انگیزه کافی را برای ادامه کار به شما می‌دهد.
